In deze blogpost nemen we je mee naar het Nordre Kjølen nabij het Noorse Solør. Hier is het graf van een 10de eeuwse Viking vrouw ontdekt. Ze is met een zwaard, speer, bijl en pijlen in haar graf gelegd. Waarschijnlijk is haar boog vergaan in de loop van de tijd. Tijdens de begrafenis is ze met haar hoofd op een schild gelegd.
Vrouwen deden in de Viking cultuur krijgshandelingen. De vrouwelijke Viking krijger van Solør behoorde tot de Noorse Viking elite.
De samenstelling in deze blog is geïnspireerd op het Viking vrouwengraf van Solør en geen volledige replica. Op deze manier heb je zelf meer vrijheid tot interpretatie zonder dat je de vrouw van Solør reproduceert.
De vrouw van Solør was 18-19 toen ze stierf. Ze is begraven op een centrale plek die duidelijk haar graf markeert. Wanneer archeologen een graf met wapens ontdekken, wordt er standaard aangenomen dat het een mannen graf betreft. Daarnaast zijn in graven vaak geen stoffelijke resten aanwezig waar via DNA analyses kan worden gedaan om het geslacht te bepalen. Bij deze vrouw werd jaren aangenomen dat haar wapens een puur ceremoniële functie hadden. Maar deze Viking vrouw onthult een andere gruwelijke realiteit.
Voor deze fotoshoot hebben we gekozen om met een vrouwelijk model te werken dat dezelfde leeftijd heeft als de vrouw gevonden in het graf.
Vrouwelijke Viking krijgers
De vrouw van Solør is niet alleen. Ook in Birka en Bogøvej in Denemarken zijn graven gevonden waarin vrouwen met wapens zijn begraven. Was dit ceremonieel?
Het bewijs hiervoor zien we in de schedel van de vrouw van Solør. Op jongere leeftijd, waarschijnlijk rond haar 16e-17e levensjaar, maakte deze vrouw iets vreselijks mee. Tijdens een gevecht raakte een vijandelijke bijl haar recht in haar schedel. Het trauma op de schedel moet enorm zijn geweest en ten minste een hersenschudding en verlies van het bewustzijn hebben veroorzaakt. Tijdens de klap is haar schedel een stuk ingedeukt. De rest van haar leven zal ze met een groot, diep litteken op haar voorhoofd moeten hebben gelopen, als deze wond haar al niet fataal is geweest.
Hoe dan ook, confronterend bewijs toont aan hoe gewelddadig, kort en hard het leven in de Vikingtijd moet zijn geweest, voor zowel mannen als voor vrouwen.
Geschreven bronnen maken ook melding van vrouwelijke Vikingkrijgers. De Byzantijnse historicus John Skylitzes schreef over de slag met Sviatoslav I van Kiev waar Viking vrouwen vochten. De Groenland saga verhaalt hoe Leif Erikson's zwangere halfzus Freydís Eiríksdóttir de Skrælings (Inuit) te lijf ging in Vinland (Canada). Saxo Grammaticus vermeldt dat in de slag bij Battle of Brávellir ook Deense vrouwen meevochten. Åsa Haraldsdottir, in de Saga van de Ynglings, wordt omschreven als een bekwame zeevaarder die expedities op zee leidde en waarschijnlijk was ze naast kapitein ook krijger.
Deze geschreven bronnen en deze graven hebben één ding gemeen: de vrouwen in kwestie waren uitsluitend van aristocratische afkomst. Mogelijk werden binnen aristocratische families zowel mannen als vrouwen getraind om te vechten. En dat deden ze dus ook.
De vrouw in deze samenstelling is veel minder bekend als de vrouwelijke Viking krijger van Birka. Maar wij kunnen alleen maar met het grootste respect kijken naar het offer wat deze vrouw heeft gegeven voor haar familie en haar stam. In deze reconstructie noemen we haar Ingibjorg.
Over Ingibjorg
We weten weinig over het leven van Ingibjorg, behalve dat het gewelddadig en kort was. Ingibjorg stierf in de tijd dat de regio Solør net onderdeel was geworden van het verenigd koninkrijk van Noorwegen. Ze leefde net na de heerschappij van de semi-epische Vikingkoning Harald Schoonhaar (Harald Fairhair). Door Solør lopen verschillende rivieren. De rivier de Glåma is de langste rivier van Noorwegen. Het was een centrale verkeersader in een tijd dat reizen over land moeilijk was. Mogelijk had Ingibjorgs familie tijdens de veroveringsoorlog van Harald Fairhair een stuk land verworven.
Leuke side note, Harald zelf was volgens Snorri Sturluson een aantal jaar getrouwd met Ragnhild de machtige. Haar bijnaam suggereert dat ook zij wist hoe ze moest vechten.
Als telg uit zo’n machtige familie leerde Ingibjorg vechten. Vijanden waren talrijk voor het vruchtbare gebied van Solør. Op haar 16de of 17de werd ze in een gevecht tegen een vijandelijke stam geraakt met een bijl. Het is niet duidelijk of ze genas, of dat de hoofdwond haar fataal is geweest.
Volgens de Scandinavische religie verdiende ze een plaats in Walhalla door te sneuvelen op het slagveld. Valkyren daalden neer vanuit de lucht en haalden haar van het slagveld. Ze brachten haar naar de grote feestzaal. Tot de dag van Ragnarok vecht ze hier met andere helden, en feest ze elke avond met de goden Odin en Thor.
Viking tuniek & ondertuniek
Volgens de Angelsaksische kronieken droeg Æthelflæd mannenkleding tijdens de oorlog tegen de Vikingen. Dit geeft meer bewegingsvrijheid dan een lange jurk. Ingibjorg was niet altijd als man gekleed. Buiten trainingen en gevechten om, droeg Ingibjorg traditionele viking vrouwenkleding. Deze is uitgewerkt in een aparte blog: https://www.celticwebmerchant.com/nl/blogs/info/get-the-look-viking-vrouw-nordre-kjoelen/
Ingibjorg draagt in deze reconstructie een lange ondertuniek. Dit biedt extra warmte. Door de extra laagjes werd haar rijkdom getoond. Des te meer kleding, des te rijker de Viking.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/ondertuniek-schildmaagd-greta-naturel.html
Over haar ondertuniek draagt Ingibjorg een lichtblauwe tuniek. Dit is een relatief rijke kleur. Onthoud, des te feller de kleur, des te rijker de persoon.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/viking-tuniek-torsten-blauw.html
Viking broek
Ingibjorg draagt een typische Viking pofbroek zoals afgebeeld op het 9de eeuwse Oseberg wandtapijt.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/rusvik-viking-broek-yaroslav-grijs.html
Beenwindsels
Ingibjorg draagt beenwindsels die haar onderbenen en voeten extra warm houden in het koude Noorse klimaat.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/beenwindsels-ubbe-geel.html
Viking schoenen
Ingibjorg draagt Viking schoenen die zijn gebaseerd op vondsten uit het scheepsgraf uit Oseberg. In dit graf is ook het wandtapijt gevonden waarop haar pofbroek staat afgebeeld.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/vikinglaarzen-oseberg.html
Viking kaftan
Ingibjorg draagt een kaftan die haar warm houdt in het koude Noorse klimaat. Waarschijnlijk droegen niet alle Vikingen kaftans. Ze waren gebaseerd op een vroeger type Germaanse overjas, of beïnvloed door de steppevolkeren waar Scandinaviërs in contact mee kwamen tijdens hun reizen.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/viking-kaftan-loki-grijs.html
Viking mantel
Hoewel de Scandinaviërs in bont handelden, zal dit enkel door de rijksten in hun kleding zijn verwerkt. Helaas is de mantel uit deze fotoshoot niet meer verkrijgbaar, maar we bieden nog wel alternatieven.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/vikingmantel-fjell-bruin.html
https://www.celticwebmerchant.com/nl/viking-mantel-bjorn-zwart.html
Viking zwaard
Het zwaard in Ingibjorgs graf is op een opvallende manier neergelegd. Bij de meeste Vikinggraven werd het zwaard met de punt naar de voeten gelegd. Bij dit graf wees de zwaardpunt naar het hoofd.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/vikingzwaard-godegisel-battle-ready.html
Viking schild
Ook het schild valt op. In plaats van naast het lichaam of aan haar voeten, werd Ingibjorg met haar hoofd op het schild gelegd. Het hout van het schild is vergaan, maar waarschijnlijk was dit een rondschild zoals de bekende Vikingschilden.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/viking-schild-odo.html
Viking bijl
De bijl in het graf was een Petersen type A.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/vikingbijl-handgesmeed-staal-type-a.html
Viking boog
Alleen de pijlen zijn teruggevonden in het graf, waarschijnlijk omdat de natuurlijke materialen van boog en eventuele pijlenkoker zijn vergaan. Recurvebogen werden overal in de Viking wereld gebruikt en werden hornbogi genoemd, naar de meerdere lagen waaruit de boog is gebouwd.
https://www.celticwebmerchant.com/nl/zwaard-kopen/boogschieten/recurveboog/
Wil je meer weten wat Ingibjorg zou hebben gedragen buiten het slagveld om? Klik dan door naar deze volgende blog waar we uitwijden over wat Noorse Viking vrouwen droegen: https://www.celticwebmerchant.com/nl/blogs/info/get-the-look-viking-vrouw-nordre-kjoelen/