Blog & lookbook - Get the Look: Normandische ridder

Ridders speelden een belangrijke rol in de Middeleeuwen. Hoe ridders er uit zagen en hoe ze te werk gingen wisselde per tijdsperiode en land of regio. In deze serie blogs willen we een idee geven van de uitrusting van een aantal verschillende ridders. Voor deze blog hebben we een impressie neergezet van de Normandiër met de producten die wij aanbieden. Klik hier om meer te lezen over onze historische samenstellingen en onze benadering van geschiedenis in het algemeen.

Ontstaan van de Normandiërs

De tiende eeuw was de tijd waarin de Vikingen Europa in trokken voor plunderingen, handel en veroveringen. Een van die Vikingen was Rollo, die zich met een groep volgers in Frankrijk, toen nog het Frankische Rijk, had gevestigd. In 911 kwam Rollo tot een akkoord met de Franse koning Karel de Eenvoudige.
Rollo kreeg een stuk land en werd zo de eerste Hertog van Normandië. In ruil daarvoor zou hij Frankrijk beschermen tegen invallen van andere Vikingen. Dit gebied werd snel uitgebreid door middel van veroveringen. Om herovering van deze gebieden te voorkomen, moesten de zeevarende krijgers snel leren strategisch te vechten op land. In slechts één à twee generaties waren de Vikingen succesvol door een leger ter paard vormen en in rap tempo mottekastelen te kunnen bouwen.

De volgers van Rollo mengden zich met de lokale bevolking uit West-Francië en zo ontstond er een nieuwe bevolkingsgroep die zowel afstamde van de Vikingen en de vrome Fransen, de Normandiërs. Tegen het eind van 996 n.chr waren de normandie niet alleen bekeerd tot het Christendom. Ze hadden ook de Franse taal en wetgeving overgenomen.

Veroveringen

In het middeleeuwse Normandische recht, dat sterk beïnvloed was door het feodale systeem. De erfrechtelijke positie van de tweede zoon (en andere jongere zonen) was en vaak ongunstig ten opzichte van de eerstgeborene. De primogenituur was een veelvoorkomend erfrechtelijk systeem in Normandië, waarbij de eerstgeboren zoon de voorkeur kreeg bij de erfopvolging. Dit betekende dat de oudste zoon het grootste deel, of zelfs het hele, familielandgoed erfde om de eenheid en de macht van de familie te behouden. Daarom werden jongere zonen vaak uitgesloten van de hoofderven. Van jongs af aan werden Normandische jongens daarom geleerd hoe zei oorlog moesten voeren om zelf land te kunnen veroveren. Hierdoor waaierde deze samengestelde bevolking uit tot alle hoeken van de landkaart.

In de 11de en 12de eeuw drukten de Normandiërs een flinke stempel op grote delen van Europa. Een van hun meest bekende veroveringen is die van Engeland. Onder leiding van Willem I, of Willem de Bastaard, werd in 1066 de Slag bij Hastings gewonnen en zo Engeland veroverd. Dit leverde Willem I een nieuwe naam op, Willem de Veroveraar.

Het resultaat van de Slag bij Hastings leverde grote veranderingen op in Engeland, van de vele burchten en kastelen waar het land bekend om staat, het invoeren van een feodaal systeem tot de taal.

Normandiërs in Zuid-Italie en Sicilië

Opportunistische Noormannen vestigden zich succesvol in Zuid-Italië, aangetrokken door verhalen van pelgrims. In 1017 arriveerden zij als krijgers, volgens Amatus van Montecassino en Willem van Apulië. Pelgrims die terugkeerden uit Jeruzalem hielpen prins Guaimar III tegen een moslimaanval in Salerno, terwijl een andere groep, aangespoord door Melus van Bari, tegen de Byzantijnen vocht. Twee prominente Normandische families, de Hautevilles en Drengots, speelden een sleutelrol. Ze stichtten het graafschap Ariano en later, in 1030, kreeg Rainulf Drengot het graafschap Aversa. Uiteindelijk veroverden de Noormannen Sicilië en Malta, met Robert Guiscard en Roger de Grote Graaf aan het hoofd. Roger II werd in 1130 koning van Sicilië, een koninkrijk dat bestond tot 1194 en bekend stond om zijn culturele en religieuze diversiteit en unieke architectuur. De Noormannen combineerden administratieve elementen van de Byzantijnen, Arabieren en Lombarden met hun eigen feodale systeem, resulterend in een harmonieuze samenleving met een diverse bureaucratie.

Normandiërs in Noord-Afrika

De Normandische heersers koesterden plannen om een imperium te vestigen dat zowel het Fatimiden- Egypte als de kruisvaardersstaten in Egypte zou hebben omvat. de Levant .

Tussen 1135 en 1160 veroverde het Normandische koninkrijk Sicilië verschillende kuststeden in Ifriqiya, wat overeenkomt met het huidige Tunesië en delen van Algerije en Libië. Deze steden werden als vazallen gehouden door de Normandiërs, maar gingen uiteindelijk verloren aan de Almohaden.

Normandiërs op het Iberisch schiereiland

Sinds het begin van de elfde eeuw namen de Noormannen deel aan militaire confrontaties tussen christenen en moslims op het Iberisch schiereiland. De eerste bekende Normandische krijger was Roger I van Tosny, die rond 1018 de Barcelonezen hielp bij invallen tegen de Andalusische moslims. Later namen Normandische avonturiers zoals Robert Crispin en Walter Giffard deel aan de pauselijk georganiseerde belegering van Barbastro in 1064. Zelfs na de Normandische verovering van Engeland in 1066 bleven ze actief op het schiereiland. In de jaren 1120 leidden Rotrou II van Perche en Robert Burdet invallen in de Ebro-regio, waarbij Burdet in 1129 een semi-onafhankelijk vorstendom in Tarragona verkreeg.

Met de toenemende populariteit van de zeeroute naar het Heilige Land, werden Normandische en Anglo-Normandische kruisvaarders door Iberische prelaten aangemoedigd om deel te nemen aan Portugese invallen. In 1142 nodigde koning Afonso I Henriques een kruisvaardersvloot uit om Lissabon te veroveren, wat mislukte. In 1147 arriveerde een andere groep kruisvaarders en slaagde erin de stad te veroveren, waarna velen zich daar vestigden. In 1148 nam een vloot, waaronder veel Anglo-Normandiërs, deel aan de belegering van Tortosa, waar ze werden beloond met land in de nieuw veroverde stad.

Normandiërs in Engeland

De Noormannen hadden al vroeg contact met Engeland, deels door de voortdurende Vikinginvallen en door hun controle over belangrijke havens aan de overkant van het Engelse Kanaal. Deze relatie werd versterkt door het huwelijk van Emma, de zus van hertog Richard II van Normandië, met koning Ethelred II van Engeland. Toen Ethelred in 1013 door Sweyn Gaffelbaard uit Engeland werd verdreven, zocht hij toevlucht in Normandië. Dit verblijf beïnvloedde hem en zijn zonen, vooral Edward de Belijder, die in 1041 terugkeerde naar Engeland met Normandische raadgevers en strijders.

Edward's voorkeur voor Normandische invloeden leidde tot de benoeming van Robert van Jumièges tot aartsbisschop van Canterbury en Ralph tot graaf van Hereford. De beslissende Normandische invasie kwam echter in 1066, toen Willem de Veroveraar de Slag bij Hastings won, wat leidde tot de verovering van Engeland. De Normandische adel verving grotendeels de Angelsaksische heersende klasse en vestigde een cultuur die aan beide zijden van het Kanaal land bezat. De vroege Normandische koningen van Engeland, als hertogen van Normandië, bleven hulde verschuldigd aan de koning van Frankrijk voor hun continentale bezittingen.

Na verloop van tijd fuseerden de Noormannen met de Engelse bevolking, waarbij ze talen en tradities combineerden. Marjorie Chibnall merkte op dat de termen "Noormannen" en "Engels" veranderden in betekenis na 1066. Tijdens de Honderdjarige Oorlog identificeerde de Normandische aristocratie zich vaak als Engels. De Anglo-Normandische taal onderscheidde zich van het Parijse Frans en beïnvloedde uiteindelijk de ontwikkeling van het Middelengels, dat de basis vormde voor het moderne Engels.

Normandiërs in Ierland

De Noormannen hadden een diepgaande invloed op de Ierse cultuur en geschiedenis na hun invasie in Bannow Bay in 1169. Aanvankelijk behielden de Noormannen een aparte cultuur en etniciteit. Toch raakten ze na verloop van tijd opgenomen in de Ierse cultuur, tot op het punt dat er werd gezegd dat ze “ meer Iers werden dan de Ieren zelf ”. De Noormannen vestigden zich voornamelijk in een gebied in het oosten van Ierland , later bekend als de Pale , en bouwden ook vele mooie kastelen en nederzettingen, waaronder Trim Castle en Dublin Castle . De culturen vermengden zich en leenden van elkaars taal, cultuur en zienswijze.

Normandiërs in Schotland

Een van de Engelse troonpretendenten die zich verzette tegen Willem de Veroveraar, Edgar Atheling, vluchtte uiteindelijk naar Schotland. Koning Malcolm III van Schotland trouwde met Edgars zus Margaret en kwam hierdoor in conflict met Willem, die al eerder de zuidelijke grenzen van Schotland had betwist. In 1072 viel Willem Schotland binnen, bereikte Abernethy en ontmoette zijn vloot. Malcolm onderwierp zich, bracht hulde aan Willem en gaf zijn zoon Duncan als gijzelaar, wat leidde tot discussies over de trouw van de Schotse kroon aan de Engelse koning.

De Noormannen vestigden zich in Schotland, bouwden kastelen en stichtten adellijke families die toekomstige koningen, zoals Robert the Bruce, en diverse Schotse clans voortbrachten. Koning David I van Schotland, wiens broer Alexander I met Sybilla van Normandië was getrouwd, speelde een cruciale rol bij de introductie van de Normandische cultuur in Schotland, een proces dat bekend staat als de 'Davidiaanse Revolutie'. Na tijd te hebben doorgebracht aan het hof van Hendrik I van Engeland en met de noodzaak om zijn koninkrijk te beveiligen tegen zijn halfbroer Máel Coluim mac Alaxandair, beloonde David vele Normandiërs met land. Dit proces zette zich voort onder zijn opvolgers, met name onder Willem de Leeuw.

Het Normandische feodale systeem werd in verschillende mate over Schotland ingevoerd. Veel Schotse families zoals Bruce, Gray, Ramsay, Fraser, Rose, Ogilvie, Montgomery, Sinclair, Pollock, Burnard, Douglas en Gordon, evenals het latere koninklijke huis van Stewart, hebben allemaal Normandische voorouders.

Normandiers in Wales

Zelfs vóór de Normandische verovering van Engeland hadden de Noormannen contact met Wales. Edward de Belijder benoemde Ralph tot graaf van Hereford en gaf hem de taak om de Marche te verdedigen en oorlog te voeren met de Welsh. In deze vroege ondernemingen boekten de Noormannen echter geen vooruitgang in Wales.

Na de verovering kwamen de Marche onder de controle van Willems meest vertrouwde Normandische baronnen, zoals Bernard de Neufmarché, Roger van Montgomery in Shropshire en Hugh Lupus in Cheshire. Deze Noormannen begonnen aan een langdurige, geleidelijke verovering van Wales, waarbij bijna heel Wales op een gegeven moment te maken kreeg met Normandische inmenging. Normandische invloeden, zoals het woord "baron" (barwn), werden toen voor het eerst in het Welsh geïntroduceerd.

Het succes van de Normandiërs

De Normandiërs worden gezien als mogelijk de beste krijgers uit de middeleeuwen in Europa. Maar hoe kwam het dat ze zo succesvol waren?

In de Normandische cultuur was het gebruikelijk dat jongens van nobele afkomst al vroeg werden getraind om ridders te worden. Op tienjarige leeftijd werden ze waarschijnlijk al ingewijd en vanaf hun twaalfde/dertiende begon de echte training. Een van de belangrijkste dingen die ze moesten leren was paardrijden. Het succes van de Normandiërs kwam namelijk grotendeels voort uit hun gebruik van cavalerie. Dit was in die tijd ongekend in Engeland en bij de Slag van Hastings waren de Engelse soldaten te voet niet opgewassen tegen de Normandische ridders te paard.

De combinatie van hun goede training en kunde te paard maakte de Normandiërs bijna onverslaanbaar.

Ook hun uitrusting was afgestemd op het feit dat ze te paard vochten. De Normandiërs droegen lange maliënkolders met een split in de voor- en achterkant, zodat ze makkelijker op hun paarden konden zitten. Hun schilden waren wijd bovenaan, maar liepen onderaan af in een punt, zodat de schilden wel de ridders beschermden, maar niet de paarden belemmerden in hun bewegen.

Zowel de Normandiërs als Saksen vochten met zwaarden, maar de Normandiërs droegen ook lange speren die lansen werden genoemd. Deze lansen werden tussen de schilden van de Saksen gestoken en in sommige gevallen geworpen. Deze lansen vormde een ideale combinatie met de kracht en snelheid van het paard.

Ook had Willem de Veroveraar een groot aantal boogschutters in zijn gelederen. Deze boogschutters waren getraind om omhoog te schieten, zodat hun pijlen achter de schilden van de Saksen neer zouden komen.

De Normandische cultuur

De Normandiërs kenmerken zichzelf door hun gelovigheid en de bereidheid daarvoor wapens te trekken. Naast oorlogsgeweld kende de Normandiërs een geavanceerd rechtssysteem. De Normandiërs staan ook bekend om hun muzikale traditie en natuurlijk de Romaanse kunststijl. Hiermee drukte ze een stempel op ons beeld van Middeleeuws Europa.

Het einde van de Normandiërs

In tegenstelling tot veel andere groeperingen uit vergane tijden, kwam het einde van de Normandiërs niet door verliezen of veroveringen door de volgende grootmacht. De Normandiërs gaven weinig om het in stand houden zuivere, Normandische bloedlijnen. Juist door zich te mengen met de lokale bevolkingsgroepen konden de Normandiërs zo lang hun veroverde gebieden in bezit houden. Dit resulteerde na verloop van tijd in het einde van de Normandiërs. Ze zijn simpelweg opgegaan in de DNA poel.

Samenstelling

Het personage in deze samenstelling heet Guillaume.

In het midden van de 11e eeuw groeide Guillaume op als de tweede zoon van een Normandische aristocratische familie, zonder recht op erfenis. Hij zocht zijn fortuin door zich aan te sluiten bij Willem de Veroveraar en toonde buitengewone moed en strategisch inzicht. Tijdens de Slag bij Hastings in 1066 onderscheidde hij zich, wat hem na de Normandische overwinning een aanzienlijk landgoed in Engeland opleverde. Guillaume bouwde een nieuw leven op, trouwde een Angelsaksische edelvrouw, en werd een gerespecteerd landheer.

Gambeson

In deze samenstelling draagt Guillaume onder zijn maliënkolder en gambeson laten dragen. Het is echter onduidelijk of gambesons rond de tijd dat het Tapijt van Bayeux is gemaakt werden gedragen. Op het Tapijt staan vijf afbeeldingen van pantser wat mogelijk een gambeson of schaal pantser is. Echter is het aannemelijker dat deze afbeeldingen een bont tuniek of dikke tuniek die eventueel uit verschillende lagen bestond betreft. Deze werd mogelijk direct onder de maliënkolder gedragen. Echter is het bewijs hiervoor dun en om praktische redenen hebben we gekozen voor een gambeson.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/lange-gambeson-met-afneembare-mouwen.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/wambuis-maciejowski-bijbel.html

Maliënkolder

Guillaume draagt een malienkolder. Deze malienkolder is samengesteld uit ronde ringen, ronde klinknagels. Malienkolders waren het meest hoogwaardige type bepantsering ten tijden van de Normandiers. Malienkolders waren erg duur. In deze samenstelling hebben we gekozen voor een malienkolder zonder split omdat dit het meest wordt gebruikt op het reenactmentveld en te voet de meeste bescherming biedt. Op het tapijt van Bayeux echter zijn alle maliënkolders afgebeeld met split.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/malienkolder-met-lange-mouwen-onbehandeld-8-mm.html

Normandische Neushelm

In deze samenstelling hebben we een neushelm gekozen. Deze helmen werden doorontwikkeld vanuit de vroegere spangenhelm. Op het Tapijt van Bayeux is het niet geheel duidelijk of de afgebeelde ridders een neushelm, spangenhelm of een combinatie daarvan dragen. Het grote verschil tussen een neushelm en een spangenhelm is dat een spangenhelm bestond uit verschillende delen aan elkaar zijn geklonken. Neushelmen werden gemaakt vanuit één deel en waren hierdoor veel steviger. Neushelmen (en ook sommige spangenhelmen) zijn voorzien van een neusstuk dat zowel de neus als het gezicht beschermt. In de 12de eeuw zouden de Normandische ridders, naast de neushelm ook helmen gaan dragen die het hele gezicht beschermd.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/11de-eeuwse-neushelm.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/8ste-eeuwse-spangenhelm.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/ulfberth-12de-eeuwse-kruisvaardershelm.html

Malien coif

over zijn malienkolder hen draagt Guillaume een malien coif. Deze is met leren veters vastgemaakt aan de malienkolder, zodat hij recht blijft zitten wanneer hij zijn hoofd beweegt.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/malienkap-met-vierkante-hals-onbehandeld-ronde-ri.html

Normandisch zwaard

De 11de eeuwse Normandiërs gebruikten zwaarden die waren doorontwikkeld vanuit Viking zwaarden. Ze waren lang en hoofdzakelijk gemaakt om mee te houwen. Ze hadden een brede pareerstang en in tegenstelling tot vroegere modellen was er geen bovenste pareerstang meer. Guillaume gebruikt in deze samenstelling een oakeshott type X zwaard, maar hij zou ook een type Xa of XI kunnen hebben gebruikt. Het type zwaard dat hij gebruikt was lange tijd populair. Hij was ideaal voor vechten te paard.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/normandisch-zwaard.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/deepeeka-laat-vikingzwaard-oakeshott-type-x.html

Normandisch schild

Guillaume draagt een heel ander schild dan zijn Viking voorouders deden. Dit type schild is zo ontwikkeld dat hij het been beschermt. Dat was ideaal voor als je te paard vocht, hij beschermde zo ook de kwetsbare flank van het paard. Te voet was dit type schild log, maar het bood ook een goede bescherming, benen zijn net als handen en armen altijd de meest kwetsbare delen in het gevecht. De weergave van de slag bij Hastings op het Tapijt van Bayeux liegt er niet om, overal lagen afgehakte ledematen op het veld.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/normandisch-schild.html

Speer

De lans die Guillaume droeg is eigenlijk een lange speer. Later zou deze verder doorontwikkelen in de lans die zo typerend is voor de middeleeuwen. Verschillende speren zijn hiervoor bruikbaar.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/middeleeuwse-speerpunt-ca-455-cm.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/speerpunt-30-cm.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/speerpunt-middel-gevechtsklaar.html

Normandische priksporen

Guillaume gebruikte net als latere ridders sporen om zijn paard goed in bedwang te houden. Paarden voor de strijd waren een wapen op zich. Ze waren getraind om vijanden te bijten en dood te trappen.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/normandische-priksporen.html

Middeleeuwse riem

Rond zijn middel draagt Guillaume een riem

https://www.celticwebmerchant.com/nl/eenvoudige-riem-1200-1400.html

Middeleeuwse schoenen

Guillaume draagt lage keerschoenen. Deze werden zowel door mannen als door vrouwen gedragen. Ze werden zo genoemd omdat de schoen binnenstebuiten werd gemaakt en vervolgens werd gekeerd waarna hij gedragen kon worden.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/normandische-keerschoenen-met-gesp.html

Tunieken

Guillaume draagt verschillende tunieken. Op het Tapijt van Bayeux dragen de Normandiërs duidelijk lange tunieken.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/tuniek-lodin-rood.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/lange-ondertuniek-gilbert-naturel.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/tuniek-leif-blauw.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/lange-vikingtuniek-hvitserk-blauw.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/tuniek-met-authentieke-zoom-donkerbruin.html

Beenlingen

De Normandiërs droegen beenlingen en een braies. Deze mode bleef tot lang in de Middeleeuwen populair, zelfs toen de lange tunieken uit de mode waren geraakt.

https://www.celticwebmerchant.com/nl/braies-philippe-naturel.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/middeleeuwse-chausses-met-veters-bruin.html

https://www.celticwebmerchant.com/nl/middeleeuwse-chausses-met-veters-rood.html